Ode aan Truus Trompert | Ode aan Truus Trompert

Of toch een ode aan Fie? 

Beste Fie Borghmans, 

Of moet ik Truus zeggen? Zo wordt je immers overal genoemd. Truus Trompert, de kunstenaarsmuze die door tientallen (Nederlandse) kunstenaars vereeuwigd werd. Je beeld is nog steeds zichtbaar, maar wie was jij eigenlijk?

Je werd in 1915 geboren als Fie Borghmans, dochter van Johannes, een metselaar, en Johanna, een naaister. Je groeide op in Amsterdam, na het overlijden van je vader ben je meerdere keren door de stad verhuist. Na de lagere school ging je werken. Zo ontmoette je, via je toenmalige werkgever Ulco Kooistra, Bernard Trompert. Jullie trouwden in 1937. 

Toen de oorlog uitbrak, namen jullie een onderduiker in huis. Enige tijd later moest Bernard echter zelf onderduiken. Je was toen zwanger. Helaas overleefden je man en ongeboren kind beiden de oorlog niet. Wat moet dat verschrikkelijk zijn geweest. Om geld te verdienen ging je werken als model. Je werkte onder de naam Truus Trompert, mogelijk om je identiteit te beschermen. Je werk als model ging niet altijd voorspoedig, je raakte in de schulden en werd je huis uitgezet. De kunstenaarswereld kwam toen voor je op. Via de stichting ‘het kunstenaarsmodel’ werd geld ingezameld om je te steunen. 

Deze kunstenaars zijn ook de reden waarom wij jouw naam nog steeds noemen. Ruim 40 jaar als kunstenaarsmodel staan heeft ervoor gezorgd dat we jouw gezicht nog overal tegenkomen. Je bent te zien in het steen dat is bewerkt door beeldhouwers als Charlotte van Pallandt en John Rädecker, hun werken nog steeds zichtbaar in Amsterdam.  

Toch vraag ik me af of mensen wel weten dat ze jou aankijken wanneer ze naar kunstwerk kijken waar jij voor hebt geposeerd. Vaak ligt de focus nog op de kunstenaar, hoe hij of zij hun artistieke talent hebben vastgelegd in hun kunstwerk. En dat terwijl jouw bijdrage van zo’n groot belang is geweest voor het kunstwerk. 

Je overleed op 1 april 1977. Omdat de rouwadvertentie jouw eigen naam gebruikte en niet je artiestennaam, wisten veel mensen uit de kunstwereld waarin jij zo actief was niet dat je was overleden. Ik neem aan dat zij je echte naam niet kenden, Truus Trompert was immers je artiestennaam. Ik vraag me nu af, waren Fie en Truus wel dezelfde persoon? ze bestonden immers altijd parallel aan elkaar, nooit samen.

Toch denk ik dat jullie wel een en dezelfde waren. Hoewel we Truus voornamelijk aan de afbeeldingen die we zien koppelen, is het belangrijk om te herinneren dat bij die verbeelding ook een persoon hoort. Je leefde ook buiten je modellenwerk om. Je had een naam. Niet een artiestennaam, maar een naam die je bij je geboorte al gekregen had. Een naam die hoorde bij een vrouw die geboren en overleden is in Amsterdam, en die ontzettend veel mee heeft gemaakt in haar leven. 

Daarom is deze ode voor jou. Niet alleen voor je leven als model, maar ook om te vieren dat jij bestaan hebt en hebt bijgedragen aan het groeien van deze stad. 

Deze is voor jou, voor Fie.