Ode aan Noortje KesselsZoek je eigen ruimte

Noortje Kessels, foto: Handan Tufan (2024)
Voor Noortje Kessels was Amsterdam altijd meer dan een stad. Het was een symbool van vrijheid, zelfexpressie en de zoektocht naar haar eigen identiteit. Het was een plek waar ze zichzelf kon zijn, weg van de beperkingen die haar kleine dorp in Brabant haar oplegde. Maar deze zoektocht naar vrijheid zou niet alleen haar tienerjaren markeren; het zou haar uiteindelijk leiden naar een carrière als geestelijk verzorger, een pad dat haar niet alleen als vrouw, maar ook als persoon zou vormen.
De vrijheid om jezelf te zijn
“Ik ben Noortje Kessels, 41 jaar oud, en ik woon in Utrecht, maar ik ben opgegroeid in een klein dorp in Brabant,” begint Noortje haar verhaal. “Amsterdam was voor mij altijd de stad van mogelijkheden, de stad waar je jezelf kon ontdekken. Als veertienjarige begon ik naar de Amsterdam te reizen, niet alleen om alternatieve kleding te kopen die ik niet in mijn dorp vond, maar ook om mezelf te vinden.”
Noortje was een meisje dat zich niet wilde conformeren aan de norm. In een tijd waarin mode nog steeds een strikt beeld van gender en stijl weerspiegelde, voelde Noortje zich aangetrokken tot de alternatieve mode uit de jaren ‘60 en ‘70. Ze ontdekte de markten op het Waterlooplein, waar ze unieke tweedehands kleding vond die haar persoonlijkheid weerspiegelden. Voor haar was Amsterdam de ultieme belichaming van vrijheid. Het was de stad waar ze haar eigen identiteit kon omarmen en zich vrij kon uiten, weg van de beperkende verwachtingen van haar dorp. “Ik hield ervan om anders te zijn, om me te kleden op een manier die ik mooi vond en die niet door anderen werd opgelegd. Het was niet alleen kleding, het was de vrijheid om mezelf te zijn, en dat was de grootste aantrekkingskracht van Amsterdam voor mij.”
“Ik wilde die barrière doorbreken, laten zien dat leiderschap in spirituele en ceremoniële rollen niet exclusief aan mannen is”
De reis naar zelfacceptatie en vrijheid ging voor Noortje echter niet zonder obstakels. Het werd duidelijk dat, hoewel Amsterdam haar vrijheid gaf, het nog steeds moeilijk was om haar plaats te vinden in een wereld die vaak door mannen werd gedomineerd. Dit besef kwam op een bijzonder moment tijdens de uitvaart van haar oom. “Ik herinner me nog goed dat mijn oom overleed en zijn jongere broer de uitvaart leidde. Hij deed het geweldig en iedereen was onder de indruk. Maar na afloop zei hij tegen mijn ouders en broer dat mijn broertje dit ook zo goed had kunnen doen. En toen dacht ik: Waarom word ik niet genoemd? Waarom werd er niet gedacht aan mij als een mogelijke voorganger?”
Deze ervaring zette Noortje aan het denken. Ze besefte dat, ondanks de vooruitgang die was geboekt, de rol van voorganger bij rituelen zoals uitvaarten nog steeds met mannen werd geassocieerd. Het voelde alsof er een onzichtbare barrière was die vrouwen buiten deze belangrijke leiderschapsrollen hield.
Dit moment bracht Noortje uiteindelijk op haar pad om haar carrière te veranderen. “Ik wilde laten zien dat vrouwen dit net zo goed kunnen. Ik wilde die barrière doorbreken, laten zien dat leiderschap in spirituele en ceremoniële rollen niet exclusief aan mannen is. Ik wilde laten zien dat vrouwen ook kunnen voorgaan en dat hun bijdrage net zo waardevol is.”
De opleiding tot geestelijk verzorger
Noortjes zoektocht naar antwoorden op de fundamentele vraag “Wat is een goed leven?” was iets wat haar al sinds haar jeugd had beziggehouden. Opgegroeid in een katholiek gezin, maar met ouders die niet naar de kerk gingen, voelde ze zich vaak tussen verschillende werelden. Haar grootmoeder bracht haar wel naar de kerk, en zo ontdekte ze de christelijke verhalen. Maar haar interesse ging verder dan dat. Ze wilde meer weten over het grotere geheel van het leven en de mensheid.
“Mijn zoektocht begon al als klein meisje. Ik wilde weten wat het betekent om goed te leven. Ik groeide op in een antroposofische omgeving, waar we verhalen leerden uit de Griekse en Noorse mythologie. Dit waren verhalen die antwoord gaven op de vraag: ‘Wat is een goed leven?’” zegt Noortje.
Toch voelde ze dat die verhalen een beetje te abstract waren. Ze zocht naar concretere antwoorden en besloot sociologie te gaan studeren. Maar al snel merkte ze dat deze benadering van sociale wetenschappen haar niet bracht wat ze zocht. “Sociologie ging meer over cijfers, beleid en statistieken. Ik voelde dat er een belangrijk aspect ontbrak. Het ging niet over wat het betekent om echt goed samen te leven.”
Haar pad veranderde toen ze besloot over te stappen naar de faculteit letteren. Daar vond ze uiteindelijk antwoorden in de wereldliteratuur. “Ik las alles, van klassieke filosofen tot moderne schrijvers, en vond antwoorden op mijn vragen over wat een goed leven is. Na vijftien jaar literair programmamaker te zijn geweest, besloot ik uiteindelijk om geestelijk verzorger te worden. Het was een lange reis, maar het was de enige manier waarop ik het gevoel had dat ik echt bezig was met de dingen die voor mij belangrijk waren.”
“Door mijn werk als geestelijk verzorger ben ik dagelijks bezig met levensbeschouwing, spiritualiteit en het ondersteunen van anderen in hun zoektocht naar betekenis”
Het pad naar geestelijke zorg was voor Noortje een weg van zelfontdekking. Als geestelijk verzorger zou ze niet alleen de vraag naar een goed leven blijven onderzoeken, maar ook haar eigen zoektocht naar spiritualiteit en betekenis voor anderen.
“Door mijn werk als geestelijk verzorger ben ik dagelijks bezig met levensbeschouwing, spiritualiteit en het ondersteunen van anderen in hun zoektocht naar betekenis. Dit werk heeft mijn leven enorm verrijkt. Ik voel me vervuld omdat ik nu anderen kan helpen met de vragen waar ik zelf altijd mee geworsteld heb.”
Voor Noortje is vrijheid niet meer alleen verbonden met Amsterdam, maar heeft ze die vrijheid in zichzelf gevonden. “Wat ik als tiener in Amsterdam zocht, heb ik nu in mijn eigen leven geïntegreerd. Ik heb ruimte gecreëerd om vrijheid te ervaren, niet alleen buiten mezelf, maar ook van binnen.”
Een inspiratie: Martha Nussbaum
Een andere belangrijke inspiratiebron voor Noortjes reis is de filosoof Martha Nussbaum. Noortjes afstudeerscriptie als geestelijk verzorger was gebaseerd op Nussbaums Capability Approach, een theorie die zich richt op de vraag: “Wat kan iedere persoon doen en zijn?” Deze theorie, die draait om de mogelijkheden die ieder individu heeft om zich te ontwikkelen, vormt de basis van Noortjes werk en visie. “Het idee dat je niet alleen moet kijken naar wat iemand heeft, maar ook naar wat die persoon kan bereiken, is voor mij essentieel in geestelijke zorg. Iedereen verdient de kans om zich volledig te ontwikkelen en het leven te leiden dat zij zelf willen. Dat is wat vrijheid betekent.”
Noortjes verhaal leert ons dat vrijheid niet iets is dat van buitenaf wordt gegeven, maar iets wat we zelf kunnen creëren. Haar ervaringen in Amsterdam, haar zoektocht naar een goed leven, en haar keuze om geestelijk verzorger te worden, laten zien dat het pad naar zelfontplooiing vaak begint met het doorbreken van beperkende normen. “Laat je niet beperken door de subtiele signalen die anderen je geven,” zegt Noortje. “Zelfs als je niet direct wordt gezien, laat dat dan jouw motivatie zijn om door te zetten. Zoek je eigen ruimte, volg je dromen, en creëer de vrijheid om te zijn wie je wilt zijn.”
Over
Dit verhaal is onderdeel van het project "41 keer Mashallah" van Handan Tufan. Met het project wil Tufan bewustwording creëren ten aanzien van vrouwelijke veerkracht en diversiteit.

Noortje Kessels
Noortje Kessels groeide op in een dorp in Brabant en werkt sinds sort als geestelijk verzorger.