Ode aan Maddy Tolud | Kleurrijk, creatief en betrokken

Ode aan mijn moeder Mattie Tolud.

Een verhaal over een zwarte Nederlandse vrouw.
 

Stel je eens voor je wordt geboren in 1949 uit een zwarte Nederlandse vader en een witte Nederlandse moeder. Alle doktoren in het ziekenhuis staan om je geboorte heen Iedereen is uitgelopen om te zien hoe daar een zwart meisje uit een witte moeder geboren wordt. Ik kan mij niet voorstellen hoe het voor mijn oma en opa geweest is om onder zoveel belangstelling een kind te krijgen.

Tijdens opgroeien is buitenspelen niet vanzelfsprekend De mensen in Nederland zijn niet veel gewend aan kleur Er zijn weinig buitenlanders in de stad Amsterdam waar je opgroeit en er leeft een hoop racisme.

Mijn moeder werd net zoals haar ouders met de Nederlandse taal en de Nederlandse cultuur opgevoed, erg beschermend.

In 1963 toen mijn moeder 14 was stuurde ze een ingezonden brief naar het VARA magazine, die kwam in de jongeren pagina. Hierin vroeg ze mensen of ze lid wilden worden van een organisatie tegen rassendiscriminatie. De Ark, Anti rassendiscriminatie Klub. Mijn moeder had dit niet overlegd met haar ouders en toen in de eerste 3 dagen al 3000 brieven binnenkwamen bij haar thuis, had ze heel wat uit te leggen. Het ledenaantal groeide snel en haar vader Job John Tolud nam ook plaats in een bestuur. De Ark werd een grote organisatie met niet alleen in Amsterdam een vestiging.

Er was een briefwisseling tussen mijn moeder en Martin Luther King. Martin Luther King is zelfs nog naar Amsterdam gekomen en heeft een erelidmaatschap gekregen voor de ARK. In het Martin Luther King museum in Amerika ligt een brief In het museum voor iedereen zichtbaar. Ook was de Anti Rassendiscriminatie Klub uitgenodigd om naar de Verenigde Staten te komen om hem te ontmoeten. Mijn moeder mocht helaas niet mee van haar vader. Het was een andere tijd qua racisme in Nederland maar zeker ook in Amerika en mijn moeder was 15 jaar toen dit gebeurde, dus ik kan mij wel voorstellen dat haar opa haar niet wilde laten gaan. Ook heeft zij van Robert Kennedy een brief gekregen, met de waardering voor wat zij allemaal deed.

Na haar overlijden heb ik nog meerdere brieven ontvangen van Mensen die mij wilden vertellen hoe belangrijk de ark voor hun geweest was..

In deze tijd was er een intensief contact met Amerika. Alles heb ik teruggevonden in mappen, ze bewaarden alles.

Hierna was de hippie tijd en werd ik geboren. Mijn moeder blijft zeker niet stilzitten. In de Rivierenbuurt, waar wij woonden organiseerde ze 6 stivas. Onder het festival Fols, wat ik altijd nog zie als een voorloper op de Parade die later bijna op dezelfde plek nog steeds georganiseerd wordt.

In haar geliefde Rivierenbuurt organiseerde ze de eerste open atelier routes. Een buurt met veel atelierwoningen en veel kunstenaars dit heeft zijn jagen georganiseerd subsidies voor aangevraagd de openingen gedaan en veel mensen kwamen hierop af. Het was altijd druk.

In die tijd maakte ze zelf ook veel kunst en heeft ze zelf ook tentoonstellingen gehad. Tentoonstellingen met haar schilderingen, spoken word en verhalen. Zij kon goed schrijven en had veel te vertellen. Niet alleen over zichzelf maar ook over haar vader die al 1921 Naar Nederland was gekomen en altijd in Nederland is blijven wonen. Er zijn meerdere krantenartikelen verschenen met verhalen over hoe het was om zwart te zijn en in Nederland wonen.

In die tijd hebben wij meerdere vluchtelingen in huis gehad. Mijn moeder was actief In de buurt en vond dat wij genoeg plek hadden om iemand te helpen. De eerste persoon die een tijd bij ons verbleef kwam uit Bangladesh later hebben we ook nog iemand uit Nigeria in huis gehad. Dit geeft maar weer aan hoeveel oog mijn moeder had voor anderen.

Mijn moeder bleef zich inzetten voor de zwarte gemeenschap. Zij had het idee om een zwarte en migranten centrum op te richten. Zij verzamelden een aantal mensen om zich heen en richtte flamboyant op. Er werd hier van alles georganiseerd, er werd gepraat over zwarte vrouwen boeken, er werden discussies gevoerd, concerten gegeven en vrouwendag werd gevierd. De foto's die ik heb gevonden zijn stille getuige. Dit centrum was bedoeld uitsluitend voor zwarte emigranten vrouwen om hun een veilige plek te geven en was gesitueerd midden In de stad. Hierin legde ze ook weer nieuwe contacten met de Amerika met zwarte schrijfsters en wat ik me van die tijd vooral kan herinneren is dat ik heel vaak mee ging en een hele hoop mensen heb ontmoet.

Rond 2000 werkte mijn moeder bij het RIZA,  Rijksinstituut voor Integraal Zoetwater beheer en Afvalwaterbehandeling. Zij was hier medewerker diversiteit en inclusie, zoals we dat nu zouden noemen. Mijn moeder was haar tijd ver vooruit in veel bedrijven denken ze nu pas na over diversiteit en inclusie en hoe dit te implementeren. Zij heeft in die tijd op meerdere bedrijven cursussen gegeven en haar 'know how' gedeeld.

Mijn moeder was een reislustig type. Tijdens reizen maakt ze altijd contact met een lokale bevolking, waar we ook waren. Zij stond altijd open voor andere mensen en hun verhalen, nam deze ook op en filmde veel en al het materiaal bewaarde ze. Hierin kwam weer haar maatschappelijke betrokkenheid naar boven. Als zij in een land kwam, wilde ze niet alleen de toeristische plekken bezoeken maar gingen we ook eten mijn mensen thuis. Maakten we persoonlijke contacten en leerden we families kennen.

De wereld kende mijn moeder. Zo stond ineens Maureen Watson voor ons de deur. Een verhalenvertelster uit Australië. Zij had gehoord dat als zij naar Nederland ging zij bij Maddy Tolud moest zijn. Mijn moeder heeft In de weken daarna meerdere bijeenkomsten voor haar georganiseerd zodat zij haar verhaal in Nederland kon vertellen. Maureen logeerden in die weken bij ons.

Mijn moeder had contacten over heel de wereld. Briefcontact met Lyn Andrews, over de mail contact met meerdere beroemde mensen en bands. Ging in haar eentje op reis naar Amerika, Hawaï en Canada om daar op een huis te te passen. Hier deed ze ook weer bijzondere contacten op.

Op Second life had zij een digitale wereld die Woodstock heette. Hierin organiseerden ze tentoonstellingen concerten voor mensen van over de hele wereld. Na haar overlijden stuur de filmmensen nog mooie wensen na haar en bedankt ze haar voor het platform dat ze hun gegeven had.

Zij had intensief contact met de first Nation mensen uit Noord Amerika. Hun strijd steunde ze. Ze praten met hun, steunde hun petities, kocht spullen bij hun en luisterde naar hun verhalen.

Ik herinner mijn moeder mij als een persoon die altijd bij de tijd was, scherp en betrokken. Je had altijd een luisterend oor met een mening, maar zonder (voor)oordeel. Kleurrijk, creatief en betrokken. Je hebt me altijd geleerd om mezelf te blijven en om anderen te accepteren wie ze zijn. Dit heeft mij ook gemaakt tot wie Ik ben.

Dankjewel mama.

Damione