Maak een ode
English
Image from i OS

Uitgelicht

Amsterdam Museum en Huis Willet-Holthuysen bekroond met Michelin sterren

30 april 2025

Ode aan Sekswerker | Cowgirl

Door Luca Hoornstra, Juliette Renier, Fabiënne Masselink, Iris Ivan der Plas19 februari 2025
Aukje Dekker, Women on top (2022), collage van papier op papier, collectie Amsterdam Museum

Aukje Dekker, Women on top (2022), collage van papier op papier, collectie Amsterdam Museum

Met een cowboyhoed een ladder beklimmen om papieren strookjes met de tekst “I have to work harder” op het campagnebord van I amsterdam te plakken. Dat is wat de studenten van de UvA aan de Europaboulevard op de Zuidas hebben gedaan op 23 januari. De politie vond het maar verdacht, dus die kwamen ook nog even om de hoek kijken. Fijn dat ze nu al zo goed toezicht houden op deze plek. 

het beklimmen van de ladder tijdens de interventie op de Zuidas, foto: Bert van de Roemer

het beklimmen van de ladder tijdens de interventie op de Zuidas, foto: Bert van de Roemer

Interventie

Maar waarom deze locatie? De locatie was niet willekeurig gekozen, het is namelijk de plek waar het toekomstige Erotisch Centrum geplaatst gaat worden. Door de drukte op de Wallen, waar sekswerk vooral plaatsvindt, pleiten veel bewoners voor het sluiten van de ramen. In 2020 begon de gemeente met het ontwikkelen van een nieuw plan: een Erotisch Centrum buiten de binnenstad. De Zuidas werd als geschikte locatie gezien, een plek waar vooral veel mannen werkzaam zijn. Zeker in topposities zijn het vooral mannen die het werk uitvoeren, meer dan zeventig procent! 

Vrouwen moeten dus harder werken om aanzien te krijgen. Waarom niet als sekswerker? Deze 'cowgirls' kunnen net zo goed de top bereiken

Dit heeft te maken dat vrouwen aanzienlijk meer arbeid moeten verrichten om in hogere posities te komen dan mannen. Maar met de komst van het Erotisch Centrum vindt er een verschuiving plaats in de genderverhoudingen op de Zuidas doordat er meer vrouwen komen te werken. Echter, het beroep van sekswerkers wordt minder serieus genomen dan banen in hoge kantoren. Vrouwen moeten dus harder werken om aanzien te krijgen. Waarom niet als sekswerker? Deze 'cowgirls' kunnen net zo goed de top bereiken. Zo wordt dit ook belicht in het kunstwerk Woman on Top van Aukje Dekker. Dit is een collage volgeplakt met strookjes papier met de tekst “I have to work harder. Deze zijn geplakt over de portretten van mannelijke Amsterdamse burgemeesters uit het verleden, zodat ze niet meer zichtbaar zijn. Het kunstwerk is een ode aan de eerste vrouwelijke Amsterdamse burgemeester, Femke Halsema. Door de strookjes van Woman on Top te plaatsen op de toekomstige locatie van het Erotisch Centrum, leverden de studenten kritiek op de machtsverschillen tussen man en vrouw op deze locatie. Een voor een beklommen de studenten den lader op een strookje op de bilboard met I Amsterdam te plakken. Het klimmen op de ladder verwees ook figuurlijk naar de moeilijke weg naar een hogere positie voor vrouwen. De titel van de interventie – Cowgirls - kan ook gezien worden als een knipoog naar de sekspositie waar de vrouw de controle heeft, dit wordt in de volksmond ook wel ‘cowgirl’ genoemd. 

briefjes geplakt op het I Amsterdam-billboard op de Zuidas. Foto: Bert van de Roemer

briefjes geplakt op het I Amsterdam-billboard op de Zuidas. Foto: Bert van de Roemer

Toelichting

Iedereen zal het vast wel eens gehoord hebben “sekswerker is het oudste beroep ter wereld", maar dit is een mythe. Er werd met het vinden van kleitabletten die dateren uit circa 2400 voor Christus door de kerk geconcludeerd dat vrouwen die in tavernes werkten, prostituees moesten zijn geweest. Onderzoekers hebben aannemelijk gemaakt dat het waarschijnlijk is dat dit alleenstaande vrouwen waren, en sekswerk pas later opkwam. 

Ook in Amsterdam vindt prostitutie al sinds de middeleeuwen plaats. In 1578 werd prostitutie illegaal verklaard en moesten sekwerkers ondergronds gaan werken. In de zeventiende eeuw was prostitutie vooral te vinden in muziekhuizen en bordelen; deze muziekhuizen werden uiteindelijk ook verboden. Pas in 1811 wordt prostitutie gelegaliseerd, maar dit wordt weer herroepen in 1911. Hierna wordt het pas in 2000 weer gelegaliseerd om sekswerk beter te kunnen reguleren. 

Het is dan juist opmerkelijk dat bij een beroep waar consent een van de belangrijkste factoren is, dit compleet wordt genegeerd door de gemeente…

Prostitutie is een veelbesproken onderwerp binnen het feminisme. De meningen verschillen enorm. Van seks-positieve feministen vinden dat vrouwen door middel van het verkopen van seks meer vrijheid en macht vergaren, terwijl anti-seks feministen juist vinden dat het verkopen van seks altijd onderdrukkend en nadelig voor de vrouw is. Veel feministen zijn het er wel over eens dat de keus om haar lichaam te verkopen in de handen moet blijven van de vrouw zelf. Wat hierbij opvalt is dat al deze feministen binnen deze stromingen niet zelf in de prostitutie zitten en dat de stemmen van sekswerkers vrijwel ongehoord blijven. Dit is dus een groot verbeterpunt in de gehele feministische stroming waar alle verschillende stromingen binnen het feminisme aan zouden moeten meewerken. Want uiteindelijk gaat het om de meningen en het verbeteren van de rechten van prostituees. Het is dan juist opmerkelijk dat bij een beroep waar consent een van de belangrijkste factoren is, dit compleet wordt genegeerd door de gemeente zelf bij het bouwen van dit erotische centrum, waar juist de prostituees zelf voornamelijk tegen zijn.

Over

Een ode aan de sekswerker door Luca Hoornstra, Juliette Renier, Fabiënne Masselink, Iris van der Plas, studenten van de cursus Museologie aan de Universiteit van Amsterdam

In januari ’25 bedachten studenten van de cursus Museologie aan de Universiteit van Amsterdam onder leiding van Bert van de Roemer interventies in de publieke ruimte. Een interventie is een opvallende ingreep in een bestaande situatie waardoor er een nieuwe sprankelende of ondervragende betekenis ontstaat. De studenten kozen een persoon, thema of object uit de tentoonstelling Vrouwen van Amsterdam – een ode en zochten een toepasselijk locatie in de stad. De interventie kon zijn in de vorm van een object, een ontwerp, een performance, of een andere handeling. Doel was om een spannende, prikkelende of uitdagende dialoog tussen interventie en omgeving tot stand te brengen.

Met deze interventie wordt een ode gegeven aan de sekswerker. Met referenties naar Women on top (2022) van Aukje Dekker wordt kritiek gegeven op de machtsverschillen tussen mannen en vrouwen. De interventie geeft aandacht aan het feit dat vrouwen harder moeten werken om aanzien te krijgen en dat de stemmen van bijvoorbeeld sekswerkers vaak ongehoord blijven of niet serieus genomen worden.

Object: Aukje Dekker, 'Woman on top', collage van papier op papier (2022)

Locatie: Europaboulevard, hoek De Boelenlaan

Sil 5 HR

Sekswerker

Ode aan de Amsterdamse sekswerker.

Tags

Maak een ode
  • Zien & Doen
  • Verhalen & Collectie
  • Tickets & Bezoek
  • Tentoonstellingen
  • Rondleidingen
  • Families
  • Onderwijs
  • Nieuws
  • Nieuwsbrief
  • Publicaties
  • AMJournal
  • Vrouwen van Amsterdam

Hoofdpartners

gemeente amsterdam logo
vriendenloterij logo

Hoofdpartner Educatie

elja foundation logo
  • © Amsterdam Museum 2025