Het nieuwe Amsterdam Museum

Het Amsterdam Museum is een vooruitstrevend stadsmuseum. Dat zijn we altijd al geweest, sinds de opening in 1926. We staan op de schouders van onze voorgangers; we zijn het hart en de pols van de stad, met onze collectie, de stad en haar bewoners altijd in de hoofdrol. Een belangrijke ontmoetingsplek in het centrum van de stad. In een gebouw met een rijke geschiedenis, het voormalige Burgerweeshuis, een topstuk in de Amsterdam Collectie. Maar dat bijzondere gebouw kan beter, toegankelijker, ruimer en duurzamer. En daar werken we de komende tijd aan.

Met een ontwerp van architectenbureau Neutelings Riedijk Architecten bouwen we letterlijk aan onze droom. Een stadsmuseum van de toekomst, dat recht doet aan de rijke geschiedenis van het gebouw maar ook kijkt naar vandaag en morgen.

Bekijk de brochure voor meer informatie.

Een museum voor alle Amsterdammers en voor iedereen die zich Amsterdammer voelt. Met een open blik naar buiten, vrij toegankelijke binnenplaatsen en een stadshal die iedereen verwelkomt. Met een logische, toegankelijke route, nieuwe tentoonstellingszalen en een uitkijkpunt op het dak. Van iedereen, voor iedereen.

Met heel veel plaats voor educatie en onderwijs. Met een kindermuseum, debatten, lezingen en andere publieksprogramma’s. In ons verhalenhuis werken we samen met alle bewoners in de stad. En in ons stadsatelier geven we de ruimte aan kunstenaars en makers.

Het nieuwe Amsterdam Museum wordt een van de meest inspirerende stadsmusea van de wereld. Met een open blik, met historische verhalen en actuele visies, met een collectie van toen en nu. Een dynamische oase in het hart van Amsterdam.

De renovatie en verbouwing van het Amsterdam Museum is een gezamenlijk project van de Gemeente Amsterdam en het Amsterdam Museum.

Sinds de opening in 1975 staat het museum internationaal bekend als een vooruitstrevend stadsmuseum waar activiteiten en tentoonstellingen worden georganiseerd voor en met Amsterdammers over de meest uiteenlopende onderwerpen. Altijd met de stad en haar bewoners in de hoofdrol.

In het nieuwe Amsterdam Museum presenteren we de stad door middel van een levendig en meerstemmig programma van tentoonstellingen, evenementen en educatieve programma’s.

Een centrale plek wordt ingenomen door een semi-permanente tentoonstelling over de 750-jarige geschiedenis van de stad: een selectie van hoogtepunten en nieuwe vondsten uit de Amsterdam collectie vertellen de historische en hedendaagse verhalen die de stad maken tot wat ze is, in al haar gedaantes. Daar horen ook thema’s en onderwerpen bij die (nog) niet tot de traditionele canon behoren.

Beeld: Neutelings Riedijk Architechten

We organiseren onderwijsprogramma’s, rondleidingen, lezingen en talkshows. Bij dit alles werken we samen met een diverse groep makers en partners, om zo een meerstemmig geluid te laten horen. Ook zijn er ruimtes waarin Amsterdammers kunnen samenkomen met hun netwerk om hun verhalen te delen over onderwerpen die hen aan het hart gaan. Er kunnen gezamenlijk maaltijden bereid en gegeten worden.

Tijdelijke tentoonstellingen over het leven in de diverse buurten van de stad laten de geschiedenis, heden en toekomstdromen zien van de diverse netwerken die de stad rijk is. Zo gaan we het gesprek aan over wie we zijn, waren en worden in een mooie, robuuste en diverse stad die voor stevige uitdagingen staat in dit millennium.

Voor educatie, workshops en publieksprogramma’s is veel plaats in het nieuwe museum: het auditorium, de diverse workshopruimten, het educatie lab en de projectruimte annex het verhalenhuis. Schoolgroepen kunnen terecht in de aparte educatievleugel op de Jongensbinnenplaats. In de projectruimte en het verhalenhuis komen Amsterdammers straks samen met hun netwerk om hun verhalen te delen over onderwerpen die hen aan het hart gaan. Er kunnen gezamenlijk maaltijden bereid en gegeten worden. Tijdelijke tentoonstellingen over het leven in de diverse buurten van de stad laten de geschiedenis, heden en toekomstdromen zien van de diverse netwerken die de stad rijk is.

Het nieuwe Amsterdam Museum opent naar de stad. Voorheen gesloten deuren gaan open. De galerijen rond de Stadshal en alle binnenpleinen zijn gratis toegankelijk voor iedereen. Bovendien is het museum ook toegankelijk voor mensen die minder goed ter been zijn.

Iedereen weet straks gemakkelijk de weg te vinden naar en in het nieuwe Amsterdam Museum. De publieksvriendelijke entree, de Stadshal, faciliteert een gastvrije toegang. Hier komen alle entreefaciliteiten, zoals garderobe, sanitair, winkel, horeca, infobalie en kassa. We tonen daar ook de stad met beelden en kunstwerken. Deze multifunctionele ruimte met de opvallende trap wordt ook gebruikt voor publieksprogramma’s. De sterk verbeterde museumroute begint en eindigt in de Stadshal.

Het museumrestaurant bevindt zich aan de Nieuwezijds Voorburgwal en draagt daarmee bij aan de verlevendiging van de heringerichte straat. Het ontwerp voorziet bovendien in een uitzichtpunt op het dak van de grote museumzaal met uitzicht op de historische panden in de omgeving en de horizon in de verte. Hier staat de bezoeker oog in oog met het onderwerp waar alles om draait, Amsterdam.

Beeld: Neutelings Riedijk Architechten

Het museale gedeelte neemt toe: van 2.400m2 tot 2.900 m2. Daarvan is 1.200m2 beschikbaar voor grote en extra grote zalen. De wandoppervlakte wordt vergroot met 75% zodat er meer en meer grote werken kunnen hangen.

Het gebouw wordt efficiënter. Het publiekstoegankelijke deel groeit van 41 naar 57 procent. Dat gebeurt deels door clustering van ruimtes, deels door een ander gebruik van bestaande ruimtes.

Beeld: Absent Matter

Het museumbezoek verloopt volgens een eenduidige, logische en onafgebroken route langs historische ruimtes en nieuwe museumzalen.

In de nieuwe centrale Stadshal begint het museumbezoek. Er komen nieuwe tentoonstellingszalen, ruim opgezet en met goede klimaatinstallaties, twee zalen aan de Jongensplaats en twee zalen aan de Sint Luciënsteeg. En op de eerste verdieping, boven de Stadshal, ligt de nieuwe grote museumzaal. Deze zaal biedt voldoende ruimte voor de grootste werken uit de collectie die we nu op deze locatie niet kunnen tonen.

In al deze oude en nieuwe zalen komt de rijke collectie optimaal tot haar recht. En er is volop ruimte voor tijdelijke presentaties. Bovendien krijgen kunstenaars in een ruimte aan de Kinderplaats de mogelijkheid om als artist in residence nieuwe collectie ‘in situ’ te creëren. In dit ‘gastenverblijf’ zal een kunstenaar, schrijver, filosoof, ontwerper enz. een half jaar lang werken en reflecteren op heden en verleden van Amsterdam. Het resultaat van dit creatieve proces is te bezichtigen in het museum. Ook is het atelier op geregelde tijden open voor het publiek.

De binnenpleinen vormen rustige verblijfplekken voor bezoekers en buurtbewoners. Bezoekers ervaren de historische waarde en architectonische kwaliteiten van het monument. Historische ruimtes en interieurs, zoals het middeleeuwse Gewelf en de Regentenkamer, krijgen een prominente en logische plek in het museumbezoek.

Beeld: VERO Visuals

Het gebouw wordt straks duurzamer door bewust zorgvuldig gebruik en hergebruik van materialen, door de installatie van energiezuinige installaties en duurzame technische ingrepen daar waar mogelijk. Zo wordt een warmte-koude opslag in de bodem gerealiseerd en wordt het gebouw veel beter geïsoleerd, met respect voor de monumentale waarde van de gevels. Bovendien gaat het gebouw van het gas af en wordt het door de toepassing van moderne technieken veel energie-efficiënter.

We onderzoeken hoe we de buitenruimtes kunnen vergroenen om ze klaar te maken voor het verwerken van meer regenwater. Boven de stadshal en grote zaal komt een groen dak van naar alle waarschijnlijkheid mos-sedum.

De aankomende verbouwing zal zoveel mogelijk gebruik maken van bestaand bouwmateriaal: circulair bouwen. Hiervoor zijn verschillende materiaalstromen te onderscheiden: behoud van materialen die uit de demontage-fase van het bestaande gebouw komen en kunnen worden hergebruikt binnen het project. Dit zal vooral om hout en poriso gaan, een licht type baksteen dat we gaan vermalen. We mengen het met een minimale hoeveelheid nieuwe klei en maken er nieuwe bakstenen van. Voor andere materialen die beschikbaar zullen komen, zoals metselwerk en dakpannen, is het streven om een bestemming te vinden binnen het project.

Wanneer materiaal niet uit het project of een ander project kan worden gewonnen, wordt nieuw materiaal gebruikt. Hierbij is belangrijk dat de grondstoffen voor dit materiaal circulair zijn en ten minste milieuvriendelijk én dat het materiaal aan het eind van zijn levensduur opnieuw wordt gebruikt in volgende projecten. Zo zal er in de renovatie veel minder beton maar meer duurzaam hout worden gebruikt. Hierdoor wordt het gebouw straks ook lichter en kunnen ingrepen eenvoudiger ongedaan worden gemaakt.

Op 25 januari jl. heeft de voorzieningenrechter besloten dat de gemeente Amsterdam nog niet mag starten met de geplande voorbereidende werkzaamheden voor de restauratie en renovatie van het Amsterdam Museum, naar aanleiding van het verzoek van twee Amsterdamse erfgoedinstellingen.

De gemeente leeft uiteraard de uitspraak van de rechtbank na en voert geen werkzaamheden uit tot de behandeling van het beroep dat is ingesteld door de twee erfgoedinstellingen tegen de restauratie, renovatie en verbouwing van het museumgebouw. De behandeling van het beroep staat ingepland op 23 mei. We verwachten daarna snel te starten.