Groepsportretten van de 17e eeuw

Dertig reusachtige groepsportretten

C Foto Amsterdam Museum Groepsportretten

Over de tentoonstelling

Dertig reusachtige groepsportretten uit de zeventiende eeuw uit de collecties van het Amsterdam Museum en het Rijksmuseum, waren tot 8 januari 2022 samen te zien - in de Hermitage in de Amsterdam Museum-vleugel.

De 'broers en zussen van de Nachtwacht'

Het zijn de ‘broers en zussen van de Nachtwacht’, uniek in de wereld. Vanwege hun grote formaat waren ze zelden te zien. Regenten, regentessen, schutters en kooplieden waren te zien in deze tentoonstelling van groepsportretten, maar ook Rembrandts Anatomische les van Dr. Deijman. Als afsluiting brachten moderne groepsportretten, gemaakt door fotograaf Taco Anema, de tegenwoordige Nederlandse bestuurscultuur in beeld.

Samen illustreerden de schilderijen en foto’s dat typisch Nederlandse gezamenlijke burgerschap. Ze houden ons een spiegel voor. Hoe Nederlanders toen met elkaar omgingen, heeft nog steeds invloed op hoe we dat tegenwoordig doen.

Wel in beeld, niet in beeld, alsnog in beeld

De groepsportretten zijn groot en fantastisch geschilderd. Ze stralen uit wat de geportretteerden van zichzelf willen laten zien. Wat ze niet willen laten zien valt buiten beeld. Bovendien zijn mensen zonder geld en zonder macht niet op de indrukwekkende schilderijen vereeuwigd. Wie waren zij?

En hoe verhielden ze zich tot de mannen en vrouwen op het groepsportret. Met interventies door moderne makers maakten we ze zichtbaar en vertelden we ook hun verhaal.

Stedelijke samenleving in de 17e eeuw

Op de bovenverdieping ging de tentoonstelling dieper in op de Hollandse stedelijke samenleving en op de achtergrond van de groepsportretten. Hoe kwamen dergelijke werken tot stand? Met prachtig 17e-eeuws werk werd inzicht gegeven in de maatschappij en de mensen die de groepsportretten mogelijk maakten, maar daarnaast werd ook onderzocht wat ze ons niet vertellen met hun erfgoed: hun duistere kanten en het lot van de mensen die niet geportretteerd zijn.